Lần trước BBT TamdaMedia đã dịch lại video của Nova plus về cộng đồng người Việt Nam và cũng đã nhận được khá nhiều phản hồi tích cực. BBT sẽ mang đến cho quí vị và các bạn những thông tin thú vị khác về những phong tục tập quán của người Việt Nam từ góc nhìn của người Séc.
Người phụ nữ trong văn hóa Việt Nam hay châu Á nói chung luôn là những người nết na.
Đám cưới, sự kiện công ty, nghi lễ tôn giáo hay chỉ đơn giản một bữa tối, đối với người Việt Nam rất quan trọng. Nova Plus có cơ hội tìm sâu hơn vào cộng đồng để biết tại sao karaoke lại phổ biến đến vậy và tại sao đám cưới lại to như TV Show.
Tính đến năm 2021 có khoảng hơn 60 ngàn người Việt Nam sinh sống tại Séc, đứng ở vị trí thứ 3 sau Slovakia và Ukraine. Giờ người Việt có thể nhìn thấy ở nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên nhiều người Séc vẫn có một số định kiến.
Tôi nghĩ rằng họ vẫn không chia sẽ cùng văn hóa với chúng tôi. Vì khi sinh sống ở đâu thì nên tham gia vào những hoạt động, truyền thống của Séc. Nhiều người xunh quanh đây toàn lấy họ làm trò cười khi bán hàng ở stánek. Tôi khâm phục khi họ đặt gia đình lên hàng đầu. Họ rất tuyệt vời, chăm chỉ, thông minh.
Chili Ta Thuy
Giữa thế hệ già và trẻ có những sự khác biệt. Thế hệ trẻ này tự đặt cho mình là những bạn trẻ chuối, họ học đại học và biết tiếng Séc rất giỏi. Nhưng họ vẫn giữ những truyền thống từ bố mẹ họ. Người Việt Nam là những người rộng lượng, mến khách. Điều đó được chứng minh từ chúng là cô gái đầu bếp trẻ Chili.
Chili sang Séc cùng với mẹ, khi đó đã có bố ở đây. Bản thân cô đã có những thời gian khá khắc nghiệt tại Příbram.
Chili Ta Thuy chia sẻ rằng: “Mặc dù hồi đó không biết tiếng nhiều nhưng lúc đó đã muốn chơi với tất cả các bạn ở bãi cát hay các kiểu, nhưng các bạn lại ném đá hay bắt đầu chửi, thì đó là thời điểm tôi bắt đầu co mình lại.”
Cũng có thể do vậy nên Chili đã tham gia môn bóng bầu dục, được cho là không mấy phù hợp cho các cô gái Việt nam.
Chili Ta Thuy: “Từ bé tôi đã chơi những môn thể thao hầu như chỉ dành cho con trai. Nên là bố mẹ tôi cũng không vui lắm nhưng chắc chắn cũng không bất ngờ vì điều này. Liên quan đến Vánoce là tôi đã bắt bố mẹ tôi. Khi còn nhỏ đi học ai cũng được vẽ hình mình muốn nhận, lúc đó tôi mới nhận ra là ở Séc có ngày lễ này và có thể viết cho ông già Noel bạn muốn gì. Nên là tôi đã thật sự bắt bố mẹ từ năm đầu tiên ở Séc ăn mừng Giáng sinh rồi. Cả những ngày lễ của Séc như ngày lễ đập trứng.”
Đám cưới Việt Nam à, có thể nói là rất to. Ánh sáng, laser, MC, ca sỹ và những điều nhẩy. 100 khách mời là ít, nếu cặp đôi thật sự muốn tận hưởng thì khách mời phải lên tới 700 người. 10 năm trở lại đây những người trẻ muốn giữ phong tục của bố mẹ mình và nhìn thấy rõ nết nhất là ở đám cưới.
Barbora Nováková – người nghiên cứu Việt Nam học cho biết: “Cả nhà chú rể sẽ sang theo đoàn cùng quà nhà cô dâu để rước cô dâu về cùng với đoàn đó. Rồi đứng trước trước bàn thờ báo với gia tiên.”
Một điều quan trọng hơn nhiều trước đám cưới đó là ăn hỏi. Những cô gái chưa lấy chồng được chọn để mặc áo dài. Những người bạn của chú rể sẽ đem lễ, đồ ăn và và lì xì tiền cho nhà gái. Sau khi 2 gia đình gặp mặt là đã thành một nhà và chuẩn bị lễ cưới chung được tổ chức tại Sapa. Ở đây ngày tháng cũng quan trọng, chủ yếu sẽ được thực hiện vào thứ 7 bởi người Việt Nam cho rằng ngày này là ngày tốt.
Sau lời dẫn và phát biểu dài, thì dến cạn ly chúc mừng. Và đây là một thử thách, khi cô dâu chú rể sẽ phải đi cạn lý với tất cả mọi người. Gần đến kết thúc khách sẽ ra về và đưa phong bì cùng với tiền như chúc mừng cô dâu chú rể.
*****
Cách đây 20 năm bố mẹ cô còn không có tiền để mua bánh sinh nhật, giờ cô đã là một trong những vloger nổi tiếng nhất và có ảnh hưởng nhất tại Séc.
Bé Hà Nguyen
Những làn sóng người Việt Nam đầu tiên sang Tiệp Khắc là những năm 60-70. Khi cả 2 nước đã ký kết được hợp đồng, thời đó còn là thời cộng sản. Với lợi từ phía Việt Nam là công nhân được nâng cấp tay nghề, còn đối với Tiếp Khắc thời đó như mở ra cơ hội phát triển mới tại châu Á.
Bé Hà Nguyen chia sẻ: “Bố mẹ đã bắt đầu từ số không. Mà tiếng cũng như văn hóa là bắt đầu từ số không, nên đối với họ tất cả đều là mới.”
Bố mẹ thời đó cúng không có điều kiện, nên bé Hà thường chỉ có bánh sinh nhật cắm trên hoa quả. Để cô có thể học được nhanh hơn tiếng Séc, bố mẹ cho đã gửi cô đến gia đình Séc để học tiếng.
Bé Hà cho biết: “Rất tuyệt vời khi được ở gia đình Séc, chúng tôi thật sự được đi chơi, đi những kỳ nghỉ, ăn đồ Séc, họ dạy tôi về những ngày lễ hay truyền thống. Bố mẹ thường đi làm về thì đón con, rồi về nhà ăn bữa cơm tối. Đối với gia đình Việt Nam, bữa cơm tối rất quan trọng. Nhất là đối với mẹ tôi một người rất coi trọng truyền thống và những phong tục tập quán.”
Theo người Séc một trong những điều thú vị nữa là ít thấy người Việt tổ chức sinh nhật, nhưng ngày mà họ không bao giờ quên và lại tổ chức to nhất lại là năm mới. Mỗi gia đình Việt Nam sẽ có một bàn thờ nhỏ trên đó co bay đồ ăn.
Còn nếu muốn đến nhờ thờ to thì có thể đến chùa tại Sapa được thành lập từ năm 2003, tức là sau 4 năm hoạt động TTTM Sapa. Chủ chợ cũng đã tặng mảnh đất này để xây dựng chùa.
Thờ cúng cũng là điều để gắn kết giữa bố mẹ và con. Mỗi nhà đều có bàn thờ và bàn thờ như thế nào là tùy thuộc sự giàu có của mỗi nhà, nhưng không thể thiếu ảnh và bộ đồ thờ cúng. Đến ngày giỗ thường mua hoa quả, cơm và hoa. Đối với người đã đã chết thì linh hồn của họ vẫn luôn ở cạnh những người thân trong gia đình.
Duc Anh Le
Duc năm nay đay là năm thứ 4 là hướng dẫn viên cho người Séc về chợ Sapa trong Sapatrip, trong 4 giờ đồng hồ anh giới thiệu cho người Séc về văn hóa Việt Nam. Tuy nhiên người Séc vẫn có những định kiến về người Việt Nam.
Duc Anh Le nói rằng: “Tôi cảm thấy tiếc cho những định kiến khi người Séc chưa từng quen biết người Việt Nam, nhưng chỉ cần gặp mua hàng ở večerka thôi là đánh giá, có định kiến rồi. Rồi sau đó người Séc đã không chơi với người Việt Nam hay quay lại nói trống không. Nói chung là có những cái không cần thiết.”
Trong lần tham gia vào sapatrip những người Séc còn được học cách ăn uống đúng cách khi đến gia đình Việt Vam.
Khi đến một gia đình Việt Nam, tôi không biết người Séc có thường làm vậy không nhưng họ hay mua hoa quả, có thể mua 1 quả dưa hấu mang đến chẳng hạn.
Duc Anh Le chia sẻ: “Karakoe thật sự rất giải trí, nó bắt đầu từ Nhật Bản, nhưng Việt Nam lại lấy lại, vì nó phù hợp đồ uống với các lần đi nhậu.”
Karaoke có nhiều phòng, đối với người Việt Nam sẽ tốt hơn đi hát là đi ra quán bar, karaoke có thể hát ở nhà mà không phải ngại với ai.
Các sự kiện đối với người Việt nam rất quan trọng. Nhờ Tùng nhà chúng tôi đã được tham gia vào một trương chình Galadinner. Cả ở đây 100 người cũng là ít.
Bắt đầu sự kiện những người quan trọng sẽ được giới thiệu như Đại sứ.
Điều quan trọng tiếp theo đó là lựa chọn đồ ăn. Làm sao cho khách ra về với cái bụng no và sự hài lòng nhất.
(BBT TamdaMedia)
