Khả năng tiếp cận nhà ở tại Séc ngày càng xấu đi – giá bất động sản cùng tiền thuê đang tăng mạnh, trong khi lãi suất vẫn ở mức cao, khiến người dân trở nên thận trọng hơn khi quyết định mua nhà. Trong chương trình “Ví tiền của bạn nói gì?”, ông Marek Bečička từ Quỹ Generali Investments và chuyên gia về thế chấp Jakub Rotrekl đã phân tích tình hình hiện tại và đưa ra lời khuyên về việc chuẩn bị cho quá trình tái xác lập lãi suất vay (refixace) khi đến hạn.

Giá vẫn tăng – niềm tin giảm sút

Nền kinh tế Séc đã ghi nhận mức tăng trưởng 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái trong quý gần nhất – một tín hiệu tích cực cho toàn quốc. Tuy nhiên, khả năng sở hữu nhà lại đang đi ngược chiều. Theo khảo sát của Ipsos cho Generali Investments, có đến 67% người dân Séc tin rằng tình hình trên thị trường bất động sản sẽ tiếp tục xấu đi. Áp lực lãi suất cao và chi phí điện – năng lượng gia tăng đang đè nặng lên ngân sách gia đình. “Hai phần ba người Séc tin rằng giá nhà vẫn sẽ tăng, và gần một nửa kỳ vọng rằng việc tiếp cận tài chính sẽ khó khăn hơn do lãi suất tăng,” ông Bečička nói.  “Sáu trong mười người hiện đang trì hoãn việc mua riêng một căn hộ.”

Với cùng số tiền 5 triệu korun, cách đây 5 năm có thể mua được 43 m², còn hiện tại chỉ còn khoảng 30 m² – phản ánh sức mua giảm do lạm phát và tăng giá chi phí.

Làm rõ thực tế thị trường thế chấp

Dù tồn tại tâm lý bi quan, nhu cầu mua bất động sản vẫn mạnh. Tháng 9, lượng giao kết vay thế chấp đã đạt gần 30 tỷ korun – cao gấp nhiều lần so với tháng thấp điểm trong năm 2022–2023. “Nhiều gia đình đợi thêm, nhưng cũng có rất đông người không muốn chần chừ nữa và đã quyết định hành động,” ông Rotrekl chia sẻ.

Lịch sử cho thấy việc sở hữu nhà là hình thức cư trú được người Séc ưa chuộng: gần 75% dân số sở hữu nhà ở.

Những lưu ý cho người thuê nhà

Rotrekl cảnh báo: “Người thuê nhà không sở hữu gì cả – vì vậy nên đầu tư tiền tiết kiệm vào các công cụ tài chính khác, như quỹ đầu tư an toàn để sau này có thể trả trước khoản vay.”

Ông Bečička nhấn mạnh với những ai còn đang lưỡng lự với việc mua nhà, cần tích lũy phần chênh lệch giữa tiền thuê và tiền trả góp hàng tháng – không chỉ gửi vào tài khoản ngân hàng mà nên đầu tư vào các kênh sinh lời phù hợp để dùng cho khoản trả trước hoặc chi phí thiết lập tổ ấm sau này. “Nếu bạn để tiền trong tài khoản ngân hàng giữa lạm phát như hiện nay, bạn sẽ mất giá trị thực – rồi cuối cùng chỉ là trì hoãn với kết quả tệ hơn,” ông nói thêm.

Tái định lãi suất vay (refixace): Chuẩn bị trước

Khi đến hạn tái định lãi suất cho khoản vay thế chấp, người vay nên chủ động rà soát kỹ và không nên chấp nhận ngay ưu đãi đầu tiên từ ngân hàng. "Hãy chuẩn bị một khoản dự phòng và chủ động thương lượng – bạn có thể nhận được điều kiện tốt hơn,” ông Rotrekl chia sẻ.

Bečička đồng tình: “Khách hàng chủ động trao đổi với ngân hàng thường sẽ nhận được ưu đãi như gia hạn thời gian vay hoặc hạ lãi suất.”

Dự báo giá bất động sản

Trong ngắn hạn, có thể kỳ vọng mức tăng giá nhà ở gần 10%. Trung hạn, nếu chính phủ hỗ trợ nguồn cung và thúc đẩy cải cách hành chính trong xây dựng, giá nhà có thể tăng ổn định khoảng 4–5% mỗi năm – mức hợp lý vượt lạm phát.

Tuy nhiên, ông Rotrekl lưu ý: “Nếu không có thay đổi lớn từ phía cung, giá vẫn sẽ tiếp tục đi lên do lãi suất và nhu cầu cao.”

Người Séc vẫn khao khát nhà riêng

Dù giá cao và điều kiện tài chính khó khăn, mong muốn sở hữu nhà vẫn không hề giảm. “Sau khi trả hết nợ vay, bạn có một tài sản thật sự – và khả năng trong tương lai sẽ tăng giá trị,” ông Rotrekl kết luận.

Kết thúc, ông Bečička nhấn mạnh: linh hoạt là yếu tố then chốt. Sự kết hợp giữa hình thức thuê – mua nhà riêng sẽ giúp người dân thích ứng tốt hơn với thay đổi nghề nghiệp, hoàn cảnh sống và điều kiện tài chính vào từng thời điểm.

Theo CNN Prima news